Khi mua ô tô, bên cạnh thiết kế hay động cơ, yếu tố an toàn ngày càng được nhiều người quan tâm. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ các hệ thống an toàn trên xe hiện nay gồm những gì và chúng hoạt động ra sao. Bài viết này sẽ giúp bạn nhận biết những công nghệ an toàn phổ biến và quan trọng, để từ đó chọn được chiếc xe phù hợp, an tâm cho cả gia đình.
1. Hệ thống túi khí SRS – “Lá chắn mềm” trong mọi va chạm
Túi khí ô tô, hay còn gọi là hệ thống túi khí SRS (Supplemental Restraint System), là một trong những công nghệ an toàn quan trọng giúp giảm thiểu chấn thương cho người lái và hành khách khi xảy ra va chạm.
Túi khí được bố trí âm bên trong taplo, vô lăng, ghế, cửa, trần xe… và chỉ bung ra khi xe gặp va chạm mạnh. Lúc này, bộ điều khiển trung tâm (ECU) sẽ nhận tín hiệu từ cảm biến và ngay lập tức kích hoạt túi khí nổ căng trong tích tắc, tạo thành “đệm khí” giúp giảm lực tác động lên cơ thể.
Các mẫu xe phổ thông như Hyundai i10, Toyota Wigo hay Kia Morning thường được trang bị tối thiểu 2 túi khí phía trước. Trong khi đó, các dòng xe đời mới, thuộc phân khúc cao hơn, có thể sở hữu đến 6 túi khí hoặc nhiều hơn – bao gồm túi khí rèm, túi khí bên hông và túi khí đầu gối – giúp tăng cường bảo vệ toàn thân khi xảy ra va chạm từ nhiều hướng.
2. Hệ thống phanh ABS
Hệ thống phanh chống bó cứng ABS (Anti-lock Braking System) là một công nghệ an toàn quan trọng giúp người lái kiểm soát tốt chiếc xe khi phanh gấp. Khi gặp tình huống khẩn cấp – như xe phía trước dừng đột ngột hoặc có người băng qua đường – phản xạ tự nhiên của người lái là đạp mạnh phanh. Nếu xe không có ABS, bánh xe có thể bị khóa cứng, khiến xe trượt dài và mất lái, đặc biệt nguy hiểm khi mặt đường trơn trượt.
ABS hoạt động bằng cách tự động điều chỉnh lực phanh lên từng bánh xe, giúp bánh vẫn quay đều khi phanh gấp. Điều này không chỉ giúp tránh hiện tượng bó cứng bánh, mà còn giúp xe giữ được độ bám đường và hướng lái, giảm nguy cơ văng trượt và lật xe.
Ở những mẫu xe không có ABS, khoảng cách phanh có thể kéo dài hơn 100 mét trong tình huống nguy hiểm – một con số đủ khiến tai nạn trở nên nghiêm trọng. Chính vì vậy, ngày nay ABS gần như là trang bị tiêu chuẩn trên hầu hết các dòng xe phổ thông và là tiêu chí không thể bỏ qua khi chọn mua ô tô.
3. Hệ thống cảnh báo điểm mù BSM
Hệ thống giám sát và cảnh báo điểm mù (Blind Spot Monitoring – BSM) giúp người lái phát hiện các phương tiện nằm trong vùng khuất tầm nhìn, thường là hai bên hông và phía sau xe – những điểm mà gương chiếu hậu không thể bao quát hết.
Hệ thống này sử dụng các cảm biến sóng điện từ gắn ở hai bên thân xe, gương chiếu hậu hoặc cản sau để liên tục “quét” khu vực xung quanh khi xe đang di chuyển. Ở một số xe, còn có camera hỗ trợ gắn trên gương chiếu hậu để tăng độ chính xác.
Khi có xe khác tiến sát vào vùng điểm mù, hệ thống sẽ phát tín hiệu cảnh báo cho người lái bằng đèn nháy trên gương, âm thanh cảnh báo, hoặc thậm chí là rung vô lăng để thu hút sự chú ý. Một số mẫu xe cao cấp còn hiển thị hình ảnh và gợi ý cách xử lý lên màn hình trung tâm, giúp người lái đưa ra quyết định an toàn hơn khi chuyển làn hoặc rẽ.
4. Cảm biến lùi
Lùi xe luôn là thao tác khó khăn, nhất là trong không gian hẹp hoặc khuất tầm nhìn. Hệ thống cảm biến lùi (Parking Aid Sensor) được thiết kế để hỗ trợ người lái phát hiện vật cản phía sau và cảnh báo khoảng cách giữa xe và chướng ngại vật, giúp việc lùi hoặc đỗ xe an toàn và chính xác hơn.
Cảm biến thường được lắp ở phía sau và phía trước xe, một số xe còn trang bị thêm cảm biến ở góc trước hoặc góc sau để tăng độ nhạy. Khi phát hiện vật cản, hệ thống sẽ phát tín hiệu bằng âm thanh “bíp bíp” tăng dần khi xe tiến lại gần, hoặc hiển thị hình ảnh/đồng hồ khoảng cách trên màn hình trung tâm (tùy xe).
Với cảm biến lùi, ngay cả những người mới lái cũng có thể lùi đỗ một cách tự tin hơn, hạn chế tối đa va chạm với tường, cột, xe khác hoặc người đi bộ.
Xem thêm: Khóa trẻ em trên ô tô là gì và cách hoạt động
5. Camera lùi
Khi lùi xe, tài xế thường gặp khó khăn vì vùng mù phía sau đuôi xe khá lớn, khiến việc quan sát trở nên hạn chế và tiềm ẩn nguy cơ va chạm. Camera lùi ra đời như một công cụ hỗ trợ đắc lực, giúp người lái quan sát toàn cảnh phía sau một cách dễ dàng và trực quan hơn.

Camera thường được gắn ở đuôi xe, có góc quay rộng tới 170 độ, hiển thị hình ảnh trực tiếp lên màn hình trung tâm. Một số loại cao cấp còn tích hợp vạch dẫn hướng hoặc xoay theo góc đánh lái, giúp người lái ước lượng chính xác hướng đi khi lùi.
6. Hệ thống hỗ trợ đổ đèo HDC
Khi lái xe xuống đèo hoặc dốc dài, việc rà phanh liên tục có thể khiến má phanh bị nóng, dầu phanh sôi, dẫn đến mất tác dụng phanh – rất nguy hiểm. Hệ thống hỗ trợ đổ đèo HDC (Hill Descent Control) được thiết kế để giữ xe xuống dốc với tốc độ ổn định, giúp người lái không cần đạp phanh quá nhiều, từ đó giảm nguy cơ mất phanh.
HDC hoạt động bằng cách can thiệp tự động vào hệ thống phanh và mô-men động cơ để kiểm soát tốc độ từng bánh xe, dựa vào độ dốc thực tế mà xe đang di chuyển. Hệ thống này sử dụng chung cảm biến và cơ cấu điều khiển với các công nghệ như ABS, cân bằng điện tử, kiểm soát lực kéo, giúp xe đổ dốc an toàn hơn, đặc biệt trong điều kiện đường trơn trượt.
Người lái chỉ cần nhấn nút HDC, thường nằm trên taplo, vô lăng hoặc gần cần số, để kích hoạt hệ thống khi xe bắt đầu xuống dốc. Phần còn lại, xe sẽ tự lo.
7. Phanh tay điện tử EPB
Với phanh tay cơ truyền thống, không ít tài xế từng quên kéo phanh khi dừng xe hoặc quên nhả phanh khi khởi hành – điều này có thể gây trôi xe hoặc làm hư hại hệ thống phanh.
Phanh tay điện tử (EPB – Electronic Parking Brake) giúp khắc phục hoàn toàn tình trạng này. Hệ thống sẽ tự động kích hoạt phanh tay khi người lái chuyển cần số về vị trí P, và tự động nhả phanh khi xe bắt đầu di chuyển, không cần thao tác bằng tay.
Ngoài ra, một số xe còn tích hợp thêm chức năng giữ phanh tự động (Auto Hold), giúp xe không bị trôi khi dừng giữa dốc hay trong lúc chờ đèn đỏ – mang lại sự tiện lợi và an tâm hơn trong mọi tình huống.
8. Cảnh báo áp suất lốp
Lốp xe là bộ phận tiếp xúc trực tiếp với mặt đường, nên áp suất lốp không đúng (quá non hoặc quá căng) có thể gây ra nhiều nguy cơ: mất lái, thủng lốp, thậm chí nổ lốp khi đang di chuyển ở tốc độ cao.
Hệ thống cảnh báo áp suất lốp (TPMS) giúp theo dõi tình trạng hơi trong lốp theo thời gian thực. Khi phát hiện lốp quá non hoặc mất áp suất đột ngột, hệ thống sẽ phát cảnh báo trên bảng đồng hồ để người lái kịp thời kiểm tra và xử lý.
Trước đây, TPMS chỉ xuất hiện trên các dòng xe cao cấp. Tuy nhiên, với những lợi ích rõ rệt như tăng độ an toàn, tiết kiệm nhiên liệu và kéo dài tuổi thọ lốp, hệ thống này ngày càng phổ biến trên các mẫu xe phổ thông.
Việc hiểu rõ về các hệ thống an toàn trên ô tô không chỉ giúp bạn lái xe tự tin hơn, mà còn biết cách chọn lựa chiếc xe phù hợp với nhu cầu sử dụng và mức độ bảo vệ mong muốn. Hy vọng những chia sẻ trên đây đã cung cấp những thông tin cần thiết, từ đó chủ động hơn trong việc bảo vệ bản thân và người thân trên mọi cung đường.
Hiện tôi đang phụ trách kỹ thuật và hỗ trợ bảo hành tại Zaracos. Với mong muốn giúp khách hàng hiểu rõ hơn về sản phẩm, tôi chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm thực tế của mình trên website gheoto.vn Hy vọng những thông tin này sẽ giúp bạn lựa chọn và sử dụng sản phẩm một cách hiệu quả nhất.